Γαϊδουράγκαθο

Eπιστημονική Oνομασία: 
Silybum marianum
Άλλα Ονόματα: 
κουφάγκαθο, κάρδος, σίλυβο
Φυτό: ποώδες, ποώδες, Ταξιανθία: κεφάλιο,

Περιγραφή: Μονοετής αγκαθωτή πόα, ύψους έως 1,5 μ. Τα φύλλα του είναι εναλασσόμενα, με παρυφές οδοντωτές, ανοιχτοπράσινα με άσπρα νεύρα, ενώ οι κεφαλές των ανθέων είναι μεγάλες και μωβ χρώματος κυρίως. Το γαϊδουράγκαθο ή σίλυβο είναι αυτοφυές κυρίως στη λεκάνη της Μεσογείου, ενώ καλλιεργείται στην υπόλοιπη Ευρώπη και στη Νότια Αμερική. 

Φυσικό περιβάλλον και καλλιέργια: Είναι φυτό ιθαγενές της Μεσογείου και φυτρώνει σε όλη την νότια Ευρώπη. Είναι αυτοφυές, ευδοκιμεί σε χερσότοπους αλλά και σε καλλιεργημένες εκτάσεις. Προτιμά τα ηλιόλουστα μέρη και τα καλά στραγκιζόμενα εδάφη. Πολλαπλασιάζετε εύκολα από μόνο του με τους σπόρους του και αντέχει μέχρι και τους -15 βαθμούς κελσίου.

Χρησιμοποιούμενα μέρη: Στη βοτανοθεραπευτική χρησιμοποιούνται κυρίως οι σπόροι από τα άνθη του, που μαζεύονται προς το τέλος του καλοκαιριού όταν ξεραθούν πλήρως. Και τα άλλα μέρη του φυτού χρησιμοποιούνται φαρμακευτικά αλλά έχουν χαμηλότερες περιεκτικότητες σε δραστικές ουσίες.

Ο κορμός, οι ρίζες και η αγγινάρα του γαϊδουράγκαθου τρώγονται..

εδωδιμότητα: H ρίζα και τα φρέσκα νέα φύλλα του τρώγονται ωμά ή μαγειρεμένα αλλά πρέπει πρώτα να αφαιρεθούν οι αιχμηρές άκρες τους, το οποίο είναι αρκετά χρονοβόρο. Τα φύλλα είναι αρκετά παχιά και έχουν ήπια γεύση όταν είναι νέα, αλλά γίνονται πιο πικρά το καλοκαίρι με τη ζέστη. Μαγειρεμένα έχουν γεύση σπανακιού. Τα κεφάλια του μπορούν να φαγωθούν όπως οι αγκινάρες πριν ανθίσουν, αλλά είναι πολύ πιο μικρά. Οι ξεφλουδισμένοι μίσχοι του τρώγονται ωμοί ή μαγειρεμένοι, είναι εύγευστοι και θρεπτικοί και μπορούν να χρησιμοποιηθούν όπως το σπαράγγι ή το ρεβέντι ή να προστεθούν σε σαλάτες. Τρώγονται καλύτερα την άνοιξη όταν είναι νέοι πριν σκληρύνουν. Οι ψημένοι σπόροι του είναι υποκατάστατο του καφέ.

Ιστορία & Παράδοση: Σύμφωνα με την παράδοση τα λευκά σημάδια σαν φλέβες στα πράσινα φύλλα του, προκλήθηκαν όταν έπεσαν πάνω στο φυτό σταγόνες από το γάλα της Παρθένου Μαρίας και για αυτό πήρε το αγγλικό του όνομα milk thistle (γαλατοαγκάθι) ή Mary thistle (αγκάθι της Μαρίας). Ο Διοσκουρίδης συνιστά το μέγα κενταύριον, ή σίλυβον για την επούλωση των πληγών.Τα κεφάλια από τα άνθη του τρώγονταν βραστά την άνοιξη πριν ανθίσουν όπως οι αγκινάρες και βοηθούσαν στη τόνωση του οργανισμού, το καθάρισμα του αίματος, την αποτοξίνωση του οργανισμού, αλλά και στην αύξηση της παραγωγής γάλακτος των γυναικών. Ακόμα χρησιμοποιούταν και για όλες τις ασθένειες της μελαγχολίας.

Θεραπευτικές δράσεις: Στη σύγχρονη βοτανοθεραπευτική, το γαϊδουράγκαθο είναι το κύριο γιατρικό που χρησιμοποιείται στη προστασία του συκωτιού από λοιμώξεις, κατανάλωση αλκοόλ ή χημειοθεραπείες. Μπορεί να βοηθήσει στο να περιοριστούν οι βλάβες στο συκώτι αλλά και στην ανανέωση των κυττάρων του. Χρησιμοποιείται ακόμα στη θεραπεία της ηπατίτιδας, του ίκτερου και της κύρωσης του ύπατος. Χορηγείται σε όλα τα προβλήματα της χοληδόχου κύστης καθώς αυξάνει την έκκριση και την ροή της χολής από το ήπαρ και της χοληδόχου κύστης. Είναι αντίδοτο σε δηλητηριάσεις από μύκητες του γένους Amanita (Αμανίτη του Φαλλοειδή και του αμανίτη του εαρινού)  καθώς και από άλλες τοξίνες του περιβάλλοντος. Χρησιμοποιείτε ακόμα σαν δυναμωτικό του εγκεφάλου και της μνήμης, σαν καταπραϋντικό στη καταρροή και στη πλευρίτιδα, αλλά και στη ψωρίαση. Πρόσφατα ανακαλύφθηκε η αντικαρκινική, η νευροπροστατευτική αλλά και η καρδιοπροστατευτική του δράση λόγο της μείωση της χοληστερόλης που προκαλεί. Επιστημονικές αποδείξεις της σημαντικής αντικαρκινικής ιδιότητας του γαϊδουράγκαθου μπορείτε να βρείτε εδώ: http://www.sciencedaily.com/releases/2007/11/071114111149.html

Συστατικά: Σιλυμαρίνη, τυραμίνη, ισταμίμη, κινικίνη, φλαβονικά γλυκοσίδια, άλατα νιτρικού οξέος, νιτρικό κάλιο και αιθέριο έλαιο.

Δοσολογία: Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό 1 κουταλάκι ξηρούς σπόρους 3 φορές την ημέρα.

Προφυλάξεις:  Το γαϊδουράγκαθο, δεν παρουσιάζει τοξικότητα. Σε υψηλές και μακροχρόνιες δόσεις ίσως χρειαστεί συμπληρωματικά κάποιο σκεύασμα πλούσιο σε φυτικές ίνες, γιατί λόγω της χολαιρετικής δράσης του φυτού, μπορεί να ερεθιστεί ο εντερικός βλεννογόνος και να προκληθεί μικρή μάζα κοπράνων. Πάντα χρησιμοποιείτε τα βότανα υπό την επίβλεψη ενός ειδικού και ειδικά όταν παίρνετε ταυτόχρονα άλλα φάρμακα ή βότανα.

http://www.pfaf.org/database/plants.php?Silybum+marianum

http://www.botanical.com/botanical/mgmh/t/thistl11.html


Συνίσταται για: 
Βιότοπος: 
Μήνας συλλογής: 
Μήνες άνθισης: 

Πηγές:

Facebook comments