Κώνειον το στικτόν

Eπιστημονική Oνομασία: 
Conium maculatum
Άλλα Ονόματα: 
ασκοτιστάρα (Κρήτη), αμάραγγος (Mάνη), τσαμπουδία (Κύπρος), κιρκούτα, μαγκούτα,βρωμόχορτο, καρπούσα (Αρβανίτικα)

ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΕ ΑΥΤΟ ΤΟ ΧΟΡΤΟ! Ας μοιμηθούμε τον Σωκράτη σε άλλα πράγματα και όχι στην κατανάλωση αυτού του φυτού! 

Περιγραφή: Φυτό ποώδες, λείο σχεδόν χωρίς τρίχες, μεγάλο, με ύψος από 50cm έως 2,5m, μονοετές ή διετές. Ο βλαστός είναι ισχυρός, ορθός, διακλαδιζόμενος, συνήθως με ερυθροκαστανές κηλίδες προς το κάτω μέρος, κούφιος εσωτερικά, γραμμωτός κατά μήκος εξωτερικά. Τα φύλλα του είναι έμμισχα, αντίθετα, τα κατώτερα μεγάλα μέχρι 50x40cm με το περίγραμμα τους τριγωνικό, σύνθετα, 2-4 φορές πτεροειδή, μαλακά, χωρίς τρίχες Με τμήματα λογχοειδή έως δελτοειδή, πτεροσχιδή, χνουδωτά. Φύλλα περιβλήματος: μόνιμα βράκτεια, βραχέα κατανεύοντα 0-5-6 στενά τριγωνικά έως ωοειδή-λογχοειδή φύλλα, με άκρα που γυρνούν προς τα κάτω, ξηρής μεμβρανώδους υφής. Περιβλημάτιο εκ 3-6 φυλλαρίων, μονόπλευρα προς το έξω μέρος του μερικού σκιαδίου που φαρδαίνουν και συμφύονται στην βάση. Ταξιανθίες σύνθετα σκιάδια, με 10-20 ακτίνες, στην άκρη και σε μασχάλες του βλαστού, με άνθη μικρά, λευκά χωρίς σέπαλα, που αναπτύσσονται συνήθως τον δεύτερο χρόνο. Πέταλα αντωοειδή, με κορυφή κυρτή προς τον άξονα. Στύλοι βραχείς, παχείς, διεστώτες. Καρπός τεφροπράσινος, διαχαίνιο, ωοειδής, υποσφαιρικός σχεδόν σφαιρικός, πεπιεσμένος εκ των πλαγίων 2,5-3,5 mm,που διασπώνται σε δύο τεμάχια, με μεριστοκάρπια που είναι ωοειδή και φέρουν ανάγλυφες πλευρές κυματοειδείς επαλξωτές χωρίς εκκριματοφόρους αγωγούς. Η ρίζα είναι σαν του φυτού Pastinaca (parsnip) και διακλαδιζόμενη.

Το φυτό έχει βαριά και δυσάρεστη οσμή που γίνεται εντονότερη με την σύνθλιψη των φύλλων των βλαστών και των καρπών (σαν από ούρα ποντικών). Η γεύση των καρπών είναι πικρή και προκαλεί ναυτία. 

Οφείλει την ονομασία του στο ρήμα "κωνάω", που σημαίνει "περιστρέφω" (αρχ. ελλ. παράγωγο "κώνος" = σβούρα).

Το φυτό είναι πολύ κοινό στην Ελλάδα, από τα αρχαία χρόνια έως σήμερα. Στην Αρχαία Αθήνα χρησιμοποιούνταν για τις ναρκωτικές του ιδιότητες από τους ιεροφάντες (ως αναφροδισιακό). Η δραστική ουσία του κωνείου είναι το αλκαλοειδές κωνειΐνη. Θεωρείται, μαζί με την νικοτίνη, το ισχυρότερο των φυτικών δηλητηρίων. Το βασικό της μειονέκτημα είναι ότι είναι ισχυρά πτητική ένωση και, κατά συνέπεια, μη πρόσφατα παρασκευάσματα χάνουν σταδιακά την δηλητηριώδη ισχύ τους. Η κατάποση εκχυλίσματος (κυρίως φύλλων και βλαστών) κωνείου προκαλεί ανώδυνο θάνατο. Στην αρχή τα αισθητήρια νεύρα νεκρώνονται από την περιφέρεια προς το κέντρο. Υπάρχει απώλεια των μυικών δυνάμεων, αμβλύνονται οι περιφερειακές αισθήσεις, το ανακλαστικό τόξο του νωτιαίου μυελού προκαλεί τρόμο και σπασμούς. Τέλος, επέρχεται ύπνος, εγκεφαλική νάρκη και, τελικά, θάνατος. Με παρασκεύασμα κωνείου θανατώθηκε ο Αθηναίος φιλόσοφος Σωκράτης.

σύγκριση! Άγριο καρότο vs κώνειο: Μια φωτογραφία που συγκρίνει τα χαρακτηριστικά των δύο όμοιων φυτών. Του φαγώσιμου άγριου καρότου και του δηλητηριώδη κώνειου ...περισσότερα.

Συνίσταται για: 
Βιότοπος: 
Μήνας συλλογής: 
Μήνες άνθισης: 

Facebook comments