Οι χρήσεις του Ρικίνου

Παρόλο που το φυτό είναι ενδημικό της νοτιοανατολικής περιοχής της Μεσογείου, της Ανατολικής Αφρικής και της Ινδίας, στις μέρες μας είναι ευρύτατα διαδεδομένο σε όλες τις τροπικές περιοχές. Το φυτό εγκαθιστά τον εαυτό του εύκολα σαν ένα οποιοδήποτε ενδημικό φυτό και μπορεί συχνά να βρεθεί σε άγονα εδάφη. Στην Αιθιοπία καλλιεργείται. Επίσης χρησιμοποιείται αρκετά και σαν διακοσμητικό φυτό στα πάρκα και άλλους δημόσιους χώρους, ειδικότερα ως "σημάδι" σε παραδοσιακά παρτέρια. Η κόκκινη ποικιλία χρησιμοποιείται σαν καλλωπιστικό ενώ η άσπρη χρησιμοποιείται θεραπευτικά.

Ο σπόρος της ρετσινολαδιάς λέγεται "castor bean" (bean:φασόλι) όμως παρά το όνομά του δεν πρόκειται για κανονικό φασόλι. Οι σπόροι του φυτού είναι πηγή του καστορέλαιου (ρετσινόλαδου), που έχει μεγάλη χρηστική ποικιλία. Περιέχουν 40% με 60% λάδι πλούσιο σε τριγλυκερίδια, κυρίως ρκινολεΐνη. Ο φλοιός των σπόρων περιέχει ρικίνη, ένα δηλητήριο που εντοπίζεται επίσης, σε χαμηλότερες συγκεντρώσεις, σε όλο το φυτό για το οποίο δεν υπάρχει γνωστό αντίδοτο. Η τοξικότητα των ωμών σπόρων του φυτού είναι ευρέως γνωστή και αναφορές από δηλητηριάσεις είναι σχετικά σπάνιες, αν και ένας μόνος σπόρος αρκεί για να σκοτώσει οποιονδήποτε άνθρωπο και τέσσερις μπορούν να σκοτώσουν άλογο.

Η παγκόσμια παραγωγή ρετσινόλαδου ανέρχεται περίπου σε 1εκ. τόνους το χρόνο. Οι περιοχές με την μεγαλύτερη παραγωγή είναι η Ινδία (πάνω από 60% της παγκόσμιας σοδειάς), η Κίνα και η Βραζιλία. Υπάρχουν διάφορα ενεργά προγράμματα καλλιέργειας. Ο σπόρος περιέχει 35-55% φαγώσιμου λαδιού που μπορεί να χρησιμοποιηθεί στο μαγείρεμα. Είναι επίσης μια πλούσια πηγή φωσφόρου, του οποίου το 90% βρίσκεται σε φυτική μορφή. Ο σπόρος περιέχει 35-55% καθαρού λαδιού. Εκτός από τη μαγειρική του χρήση, είναι και συστατικό σαπουνιών, γυαλιστικών, χρωμάτων και παγίδων για τις μύγες. Επιπλέον χρησιμοποιείται ως λιπαντικό αλλά και για φωτισμό και ως συστατικό στα καύσιμα συγκεκριμένων μηχανών. Το λάδι έχει undecylenic οξύ, μια πολύ ισχυρή χημική ουσία για τους δερματικούς μύκητες. Χρησιμοποιείται στη φαρμακοβιομηχανία, στην κοσμετολογία και την αρωματοποιία, καθώς και στα αντιπυτιριδικά σαμπουάν. Το λάδι χρησιμοποιείται σε υφάσματα για πανωφόρια και άλλα προστατευτικά σκεπάσματα, στη βιομηχανία υψηλής ποιότητας λιπαντικών, διάφανης μελάνης για γραφομηχανές και εκτυπωτές, στην υφαντουργική βαφή και στην παραγωγή νήματος 'Rilson', ένα είδος νάιλον νήματος.  Το υδρογονομένο λάδι αξιοποιείται στη βιομηχανία γυαλιστικών, λαδοπαστέλ, καρμπόν, κεριών κοινών και διακοσμητικών. Από τα κοτσάνια φτιάχνεται ένα νήμα κατάλληλο για σχοινιά. Το φυτό όταν βρίσκεται κάπου φυτεμένο λέγεται πως απωθεί τις μύγες και τα κουνούπια. Όταν καλλιεργείται σε κήπους λέγεται ότι τους απαλλάσσει από τυφλοπόντικες και έντομα. Τα φύλλα έχουν εντομοκτόνες ιδιότητες. Η κυτταρίνη από τα κοτσάνια χρησιμοποιείται στην παραγωγή χαρτιών, χαρτονιών κλπ.

Facebook comments