Σκόρδο (Άλλιον το ήμερον)

Eπιστημονική Oνομασία: 
Allium sativum

Πολυετές, ποώδες, ιθαγενές φυτό που ανήκει στο γένος Άλλιο με καταγωγή από την Ασία.

Περιγραφή: Έχει βολβώδες στέλεχος και τα φύλλα μέχρι τη μέση περίπου είναι επίπεδα και λεία. Ο βολβός του σκόρδου ή κεφάλι αποτελείται από πολλά μικρά βολβοειδή μέρη που λέγονται σκελίδες και έχουν κοινή βάση καλύπτονται δε όλα μαζί από 3-5 μεμβράνες που έχουν μορφή σωληνοειδούς θήκης. Κάθε θήκη σχίζεται σε μία μορφή φύλλου σχήματος λόγχης που είναι λίγο μικρότερο από αυτό του κρεμμυδιού.Το σκόρδο πολλαπλασιάζεται με τους βολβούς του. Οι ανθοφόροι άξονες δεν έχουν σπόρια αλλά μερικές φορές φέρουν μικρούς βολβούς που επίσης χρησιμοποιούνται στον πολλαπλασιασμό του.

Γνωστό από την αρχαιότητα αφού το χρησιμοποιούσαν στη μαγειρική και για τις φαρμακευτικές του ιδιότητες.

Χρήσεις και παραδόσεις: Από τα αρχαία χρόνια και το Μεσαίωνα το σκόρδο θεωρούνταν ως εξαίρετο φάρμακο και αφροδισιακό. Επίσης το είχαν ως φυλακτό ενάντια στα κακά δαιμόνια και τους βρικόλακες καθώς και κατά του ματιάσματος. Υπάρχουν πολλές λαϊκές παραδόσεις σχετικά με το σκόρδο. Έτσι μία πλεξούδα από σκόρδα σε ένα σπίτι ή χωράφι διώχνει το μάτιασμα. Άμα κάποιος θαυμάζει κάτι για να μη το ματιάζει συνηθίζεται η έκφραση «σκόρδα στα μάτια σου» έτσι αποτρέπεται το μάτιασμα. Στην έγκυο γυναίκα και στο νεογέννητο βρέφος τοποθετείται ένα σκόρδο για να φύγει το κακό μάτι. Την ημέρα της πρωτομαγιάς τρώνε σκόρδο για προληπτική εξουδετέρωση του κακού. Ακόμα και πλαστικά σκόρδα τοποθετούνται σε αυτοκίνητα για γούρι.

Στην ιατρική το σκόρδο έχει και σήμερα χρήση. Έχει αντιβιοτικές και αποχρεμπτικές ιδιότητες. Είναι καλό κατά των σπασμών του εντέρου και χρησιμοποιείται κατά της αρτηριοσκλήρυνσης. Έχει υποτασικές ιδιότητες και είναι καλό για άτομα που έχουν υψηλή πίεση. Κάποιες έρευνες έχουν αποδείξει ότι μπορεί να καθυστερήσει τα γηρατειά.

Χρήση στη μαγειρική: Το σκόρδο αποτελεί βασικό στοιχείο στη μαγειρική πολλών χωρών. Έχει έντονη οσμή και χαρακτηριστική καυστική γεύση. Είναι πλούσιο σε βιταμίνες Β1, Β2, Β3 και περιέχει ασβέστιο, σίδηρο, φώσφορο, σελήνιο. Χρησιμοποιείται σε ψητά, βραστά, σε σάλτσες, σε σαλάτες (σκορδαλιά), σε τουρσιά ενώ τρώγεται και ωμό.

Στην κατανάλωση του πρέπει να υπάρχει μέτρο γιατί η υπερβολική χρήση μπορεί να προκαλέσει μεγάλη πτώση της πίεσης και είναι απαγορευτικό σε υποτασικά άτομα. Μεγάλη χρήση μπορεί επίσης να προκαλέσει διάρροια και εμετό.

Το σκόρδο μεταδίδει σε όσους το τρώνε μία έντονη οσμή που γίνεται πιο έντονη με την αναπνοή και εξαιρετικά ενοχλητική στους γύρω. Στην αρχαιότητα απαγόρευαν την είσοδο σε θέατρα ή συναθροίσεις σε όσους είχαν φάει σκόρδο.

Θεραπευτική δράση: Ο βολβός του σκόρδου χρησιμοποιείται για φαρμακευτικούς σκοπούς. Μπορεί να χρησιμοποιηθεί φρέσκο, αφυδατωμένο, ή ως εκχύλισμα. Το σκόρδο έχει υψηλή συγκέντρωση σε ενώσεις θείου, οι οποίες αποτελούν τις ενεργές ουσίες. Οι κυρίες ουσίες που περιέχει το σκόρδο είναι η αλιίνη και η αλιινάση. Οι δύο αυτές ουσίες βρίσκονται στο σκόρδο ξεχωριστά και δεν είναι συνδεδεμένες μεταξύ τους. Όταν το σκέλος του σκόρδου σπάσει, οι δύο αυτές ουσίες ενώνονται και δημιουργείται η αλλισίνη.

Η αλλισίνη είναι η ουσία που προσδίδει στο σκόρδο την χαρακτηριστική οσμή και γεύση. Για το λόγο αυτό είναι απαραίτητο το σκόρδο να συνθλίβεται πριν την προσθήκη του στο φαγητό, προκειμένου να απελευθερωθεί η δραστική αλλισίνη. Σύμφωνα με έρευνες, η αλλισίνη είναι τοξική για τα καρκινικά κύτταρα. Ωστόσο, τα οξέα του στομάχου και η θερμότητα εμποδίζουν την ενζυμική δράση της αλιινάσης, με αποτέλεσμα να σχηματίζεται μικρότερη ποσότητα αλλισίνης και κατά συνέπεια, το σκόρδο σε μαγειρεμένη μορφή να έχει λιγότερο ισχυρή θεραπευτική δράση.

Οι αντιμικροβιακές, αντιθρομβωτικές και αντιοξειδωτικές ιδιότητες του σκόρδου, καθώς και η ιδιότητά του να μειώνει τα επίπεδα των λιπιδίων στο αίμα, έχουν αποδοθεί στην ουσία αλλισίνη. Οι αντινεοπλασματικές ιδιότητες είναι πιθανόν να οφείλονται στις ενώσεις θείου ή σε άλλα συστατικά αγνώστου χημικής σύστασης και δομής.

Χρήσεις και αποτελεσματικότητα: Οι ιδιότητες του σκόρδου έχουν μελετηθεί εκτενώς σε κλινικές δοκιμές σε ανθρώπους και ζώα, καθώς και σε επιδημιολογικές μελέτες. Τα αποτελέσματα στις δοκιμές με ανθρώπους παρουσίασαν διαφοροποιήσεις. Ορισμένα ερευνητικά πρωτόκολλα δεν οργανώθηκαν σωστά, εξαιτίας της μικρής διάρκειας της παρέμβασης, του μικρού δείγματος και της διαφορετικής μεθόδου επεξεργασίας του σκόρδου, που είχε ως αποτέλεσμα την απελευθέρωση των ενεργών συστατικών σε διαφορετική ποσότητα και ποιότητα.

Ικανότητα μείωσης των επιπέδων λιπιδίων στο αίμα: Πολλές τυχαίες κλινικές δοκιμές έχουν μελετήσει την αποτελεσματικότητα του σκόρδου στη μείωση των επιπέδων των λιπιδίων στο αίμα. Αποτελέσματα από δύο αναλύσεις που πραγματοποιήθηκαν το 1993 και το 1994, για την επίδραση του σκόρδου στη συνολική χοληστερόλη του αίματος, παρουσίασαν σημαντική μείωση του επιπέδου της ολικής χοληστερόλης (9 -12%), συγκρινόμενα με δείγμα placebo.

Ωστόσο, πρόσθετες δοκιμές, που πραγματοποιήθηκαν μετέπειτα και ήταν καλύτερα σχεδιασμένες, παρουσίασαν αντικρουόμενα αποτελέσματα.
Ανάλυση που πραγματοποιήθηκε το 2000 και επανεξέτασε αυτές τις δοκιμές, κατέληξε στο γεγονός ότι το σκόρδο μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης, σε ποσοστό μεγαλύτερο από τα placebo-σκευάσματα, αλλά η γενική επίδραση είναι μέτρια (4-6%). Μία πιο πρόσφατη ανάλυση δοκιμών που χρησιμοποίησε σκόνη σκόρδου σε τυποποιημένη μορφή, παρουσίασε σημαντική μείωση των επιπέδων της ολικής χοληστερόλης, της LDL χοληστερόλης και των τριγλυκεριδίων, σε 8 έως 12 εβδομάδες. Η απόκλιση στο ποσοστό της μείωσης, ενδεχομένως να οφείλεται στις διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στις μελέτες. Μία Ευρωπαϊκή δοκιμή που συγκρίνει το σκόρδο με φάρμακο του εμπορίου, για τη μείωση του επιπέδου των λιποπρωτεινών στο αίμα, εντόπισε ότι είναι εξίσου αποτελεσματικό.

Αντιυπερτασική δράση: Η ικανότητα του σκόρδου να μειώνει τις τιμές της αρτηριακής πίεσης έχει μελετηθεί, αλλά παραμένει υπό αμφισβήτηση. Το 1994, διάφορες μελέτες αναλύθηκαν και αξιολογήθηκε η επίδραση του σκόρδου στην υπέρταση. Σε τρεις δοκιμές παρουσιάστηκε σημαντική μείωση της συστολικής πίεσης του αίματος (κατά 7.7mmHg), και σε τέσσερις δοκιμές παρουσιάστηκε μείωση της διαστολικής πίεσης του αίματος (κατά 5mmHg) με τη λήψη σκόρδου, έναντι φάρμακου placebo.

Σε μία πιο πρόσφατη ανάλυση, όμως, εξετάστηκαν 23 ελεγχόμενες δοκιμές με φάρμακο placebo. Μόνο τρεις δοκιμές παρουσίασαν στατιστικά σημαντική μείωση της διαστολικής πίεσης του αίματος (2-7%), και σε μία μελέτη παρουσιάστηκε μείωση της συστολικής πίεσης του αίματος (περίπου 3%) στους ασθενείς που κατανάλωσαν σκόρδο, έναντι placebo φαρμάκου.

Αντινεοπλασματική επίδραση: Τα επιδημιολογικά στοιχεία που προέκυψαν από ατομικούς ελέγχους και μερικές ομαδικές μελέτες, έχουν παρουσιάσει μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου στο στομάχι και στο κόλον (παχύ έντερο) με αυξημένη κατανάλωση σκόρδου και άλλων λαχανικών με παρόμοια συστατικά (π.χ., κρεμμύδια, πράσα, φρέσκα κρεμμύδια). Ωστόσο, πολλές από αυτές τις μελέτες δεν ήταν καλά σχεδιασμένες. Σε μια ομαδική μελέτη, η λήψη συμπληρωμάτων σκόρδου δεν παρείχε το ίδιο όφελος. Ωστόσο, δεν υπάρχει καμία μελέτη που να αξιολογεί τη λήψη συμπληρωμάτων σκόρδου και την εμφάνιση καρκίνου.

14 τρόφιμα που καθαρίζουν το συκώτι: Τρόφιμα που μπορούν να βοηθήσουν στο να καθαρίσει το συκώτι φυσικά, τονώνοντας τη φυσική ικανότητά του να καθαρίζει τοξικά απόβλητα από το σώμα. ...περισσότερα.

Φυτεύουμε σκόρδο: Φυτέψετε Σκόρδα: σκελίδες από το σουπερμάρκετ ή ποικιλίες που πωλούνται ως σπόροι ...περισσότερα.
κρασάτα μανιτάρια με φρέσκο σκόρδο : Συνταγή εύκολη και γρήγορη, αλλά με πολύ νόστιμο αποτέλεσμα. Μπορεί να γίνει με αρκετά είδη μανιταριών, άγρια και καλλιεργήσιμα... ...περισσότερα.
ουζομεζές από Κρίταμα: Ένας υγιεινός και νόστιμος μεζές. Υλικά: Κρίταμα (φύλλα - βλαστοί), Αλάτι, Σκόρδο, Ξίδι ...περισσότερα.
Κρίταμα σοτέ με φρέσκο σκόρδο: μια νόστιμη και γρήγορη συνταγή με υλικά δώρο από τη φύση! ...περισσότερα.
Τουρσί σκόρδο: Σκόρδο τουρσί: μια νόστιμη και ιδιαίτερη συνταγή. Υλικά: πιπεριά, ξίδι, ζάχαρη, μουστάρδα, σέλινο ...περισσότερα.
Μήνας συλλογής: 
Μήνες άνθισης: 

Ωφέλιμα συστατικά σε Σκόρδο (Άλλιον το ήμερον):

Συστατικά Ποσότητα/100gr
Κάλιο 373.00mg
Ασβέστιο 181.00mg
Βιταμίνη C 31.00mg
Σίδηρος 1.70mg

Πηγές:

Facebook comments