Κάλιο

...ένα ανθρώπινο σώμα 60κιλά περιέχει 120γρ καλίου.

Το κάλιο (Potassium) είναι το όγδοο (8ο) ή το ένατο (9ο) χημικό στοιχείο κατά μάζα (0,2%) του ανθρώπινου σώματος. Το ασβέστιο και ο φωσφόρος είναι πιο άφθονα κατά μάζα στο ανθρώπινο σώμα.
Τα κατιόντα του καλίου είναι σημαντικά για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, κεντρικού και περιφερειακού. Ακόμη, ρυθμίζουν την ωσμωτική ισορροπία μεταξύ των κυττάρων και του υγρού που τα περιβάλλει.
Τα αραιά διαλύματα κατιόντων καλίου δίνουν γλυκιά αίσθηση (επιτρέποντας μέχρι μέτριες συγκεντρώσεις των κατιόντων καλίου στο γάλα και τους φυσικούς χυμούς, ώστε να είναι ευχάριστα στους καταναλωτές τους). Καθώς πυκνώνουν τα διαλύματα, η αίσθηση που δίνουν γίνεται ολοένα και πιο αλκαλική, δηλαδή πικρή, σαπωνοειδής, αλλά και αλμυρή. Η εύρεση της σωστής συγκέντρωσης κατιόντων καλίου, ώστε να δίνει ευχάριστο συνδυασμό πικράδας και αλμυρότητας σε προϊόντα που απαιτούν σχετικά μεγάλη συγκέντρωση του ιόντος είναι μια γευσιγνωστική πρόκληση.

Η έλλειψη καλίου είναι σπάνια, γιατί πολλές τροφές που καταναλώνουμε καθημερινά είναι πλουσιες σε καλιο. Η υποκαλιαιμία είναι το πιο συχνό αποτέλεσμα εκτεταμένης έλλειψης καλίου, π.χ από παρατεταμένο εμετό, τη χρήση διουρητικών, κάποιες μορφές παθήσεων των νεφρών ή διαταραχές του μεταβολισμού. Μερικά από τα συμπτώματα έλλειψης καλίου είναι η αίσθηση κούρασης και ατονία στους μυς , η καρδιακή αρρυθμία, οι έντονοι πονοκέφαλοι, η εφίδρωση, οι μυϊκές κράμπες και το τρέμουλο.
Μειωμένο Κάλιο (υποκαλιαιμία) παρουσιάζεται σε: Ελλιπή πρόσληψη, Σύνδρομο Cushing, Διάρροια & Εμετούς ,  Εγκαύματα,  Διουρητικά, Υπεραλδοστερονισμό, Νεφρική σωληναριακή οξέωση, Ασκίτη, Κυστική ίνωση, Στένωση νεφρικής αρτηρίας, Τραυματισμό,Σύνδρομο Fanconi, Σύνδρομο Bartter, Υπεργλυκαιμία, Αλκάλωση.
Συμπτώματα έλλειψης καλίου περιλαμβάνουν αφύσικη ξηρότητα δέρματος, ακμή , δυσκοιλιότητα, κατάθλιψη, διάρροια, μειωμένη λειτουργία αντανακλαστικών, οίδημα, νευρικότητα, ανικανοποίητη δίψα, αυξομοιώσεις στον ρυθμό της καρδιάς, μη ανοχή στη γλυκόζη, αϋπνία, κρυολογήματα, μυϊκή  κόπωση και αδυναμία, ναυτία και εμετό, περιοδικούς πονοκεφάλους, πρωτεϊνουρία και κατακράτηση νατρίου.
 
Η υπερκαλιαιμία συμβαίνει όταν η λήψη καλίου ξεπερνά την ικανότητα των νεφρών να το αποβάλλουν. Αυτό μπορεί να προκαλέσει βλάβη στα νεφρά. Να σημειωθεί ότι δεν πρέπει κάποιος να λαμβάνει το κάλιο από συμπληρώματα διατροφής καθώς μπορεί να λάβει υπερβολικές ποσότητες.
Το αυξημένο Κάλιο (υπερκαλιαιμία) μπορεί να οφείλεται σε: Οξεία και χρόνια νεφρική ανεπάρκεια, Αφυδάτωση, Νόσο του Addison, Υποαλδοστερονισμό, Αιμόλυση, Λοιμώξεις, Οξέωση, Ψευδουποαλδοστερονισμό.

Η διατροφή πλούσια σε κάλιο φαίνεται ότι έχει ισχυρές ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία. Συσχετίζεται με σημαντικά μειωμένο κίνδυνο για εγκεφαλικό επεισόδιο ή αποπληξία, καρδιοπάθεια και γενικά, για καρδιαγγειακή πάθηση.
Το κάλιο είναι απαραίτητο στοιχείο στη διατροφή των ατόμων με υπέρταση, διότι βοηθάει στην απομάκρυνση του νατρίου. Πολλοί έχουν συνδέσει τη διατροφή που είναι υψηλή σε νάτριο (αλάτι) με την υπέρταση, αλλά αυτό που δε γνωρίζουν οι περισσότεροι είναι ότι και η διατροφή χαμηλή σε κάλιο μπορεί να οδηγήσει σε υψηλή αρτηριακή πίεση.  Ο λόγος για τον οποίο το κάλιο μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών παθήσεων, φαίνεται να είναι η δράση του στην αρτηριακή πίεση. Το κάλιο βοηθά στη μείωση της υψηλής πίεσης και συμβάλλει στη θεραπεία κατά της υπέρτασης.

Το κάλιο δεν αποθηκεύεται στο σώμα μας και έτσι πρέπει να το προσλαμβάνουμε μέσω της τροφής. Υπάρχουν τροφές αλλά και προϊόντα στο εμπόριο που είναι εμπλουτισμένα με κάλιο (π.χ. ρόφημα φρούτων με κάλιο) τα οποία βοηθούν στην αποβολή του νατρίου από το αίμα και συνεπώς στη μείωση της αρτηριακής πίεσης.
Άλλες σημαντικές ιδιότητες του καλίου είναι η λειτουργία του εγκεφάλου, αφού τα κανάλια καλίου στον εγκέφαλο παίζουν κυρίαρχο ρόλο στη μνήμη και τη μάθηση. Μερικές έρευνες έχουν δείξει μειωμένες πιθανότητες εγκεφαλικού επεισοδίου στα άτομα που ακολουθούσαν με διατροφή πλούσια σε κάλιο. Σε άτομα με διαβήτη, μια διατροφή χαμηλή σε κάλιο μπορεί να ρίξει τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα, προκαλώντας υπογλυκαιμία.

Μια άλλη, εξίσου σημαντική ιδιότητα του καλίου είναι, ότι βοηθά στα αντανακλαστικά των νεύρων που είναι υπεύθυνα για τη μεταφορά μηνυμάτων από το ένα μέρος του σώματος στο άλλο. Επίσης, το κάλιο ευθύνεται για τη σύσπαση των μυών του σώματος. 

Κάποιοι θεωρούν το κάλιο αγχολυτικό, αφού τονώνει τον οργανισμό από το άγχος και το στρες. Εξίσου σημαντικό ρόλο παίζει το κάλιο στον μεταβολισμό των λιπών, της πρωτεΐνης και των υδατανθράκων, αφού λαμβάνει μέρος στη διαδικασία διάσπασης αυτών των θρεπτικών συστατικών.

Το κάλιο παίζει ρόλο και στην πρόληψη της οστεοπόρωσης. Το κάλιο μειώνει την απέκκριση του ασβεστίου από το σώμα, ενώ το αλάτι (νάτριο) οδηγεί το ασβέστιο έξω από το σώμα. Μελέτες έχουν δείξει θετική σχέση μεταξύ μιας διατροφής πλούσιας σε κάλιο και της υγείας των οστών, ιδιαίτερα μεταξύ των ηλικιωμένων γυναικών. Αυτό υποδηλώνει ότι τροφές πλούσιες σε κάλιο μπορούν να διαδραματίσουν ρόλο στην πρόληψη της οστεοπόρωσης.
Φυσιολογικές τιμές καλίου στο αίμα: 3,8-5 mEq/L , στα Ούρα  25-120 mEq/24h

Σε περιπτώσεις που έχουν μεγάλη απώλεια καλίου, έχουν αυξημένες πιθανότητες να εμφανίσουν μυϊκές κράμπες και αρρυθμίες στην καρδιά. Ένα ποτήρι χυμό πορτοκάλι ή 1 μπανάνα μετά από μια ώρα άσκησης, αρκούν για να επαναφέρουν το κάλιο στον οργανισμό. 

Η ελάχιστη ποσότητα καλίου που χρειάζεται ένας άνθρωπος καθημερινά είναι πάνω από 2.000 mg (2 γραμμάρια). Υπολογίζεται όμως ότι χρειάζεται 4.000-5.000 mg την ημέρα, για να έχει προστασία από την υπέρταση. (Όσο για το αλάτι, 1 γραμμάριο την ημέρα καλύπτει τις ανάγκες σας ωστόσο επιτρέπεται να λαμβάνεται μέχρι 5-6 γραμμάρια, ήτοι ένα κουταλάκι του γλυκού κάτι που περιέχει 2,4 γραμμάρια νατρίου). Τροφές που περιέχουν κάλιο είναι τα φρούτα και τα λαχανικά, τα γαλακτοκομικά και τα ψάρια, καθώς και τα νέα προϊόντα Becel pro-activ για την αρτηριακή πίεση (προϊόν επάλειψης και ροφήματα με φρούτα).
ΤΡΟΦΕΣ (100 g)
NΑΤΡΙΟ mg
ΚΑΛΙΟ  mg
Γάλα φρέσκο πλήρες 50 150
Γάλα σκόνη πλήρες 440 1270
Γάλα σκόνη αποβουτυρωμένο 550 1650
Γιαούρτι στραγγισμένο 71 150
Βούτυρο αλατισμένο 870 15
Φυστικοβούτυρο 350 700
Μαργαρίνη αλατισμένη 800 5
Ψωμί άσπρο φρυγανισμένο 640 130
Μπισκότα τύπου “cream crackers” 610 120
Πιτυρούχα σκευάσματα 1670 1070
Corn Flakes 1160 99
Κρέας κονσέρβα (λάντσεον μητ) 1050 140
Κρέας κονσέρβα (κορν μπηφ) 950 140
Σαλάμι 1850 160
Λουκάνικα 1100 190
Συκώτι (τηγανητό) 190 300
Ψάρια καπνιστά 1200 360
Τυρί επαλειφόμενο 1170 150
Τυρί Camembert 1410 110
Τυρί φέτα 1260 70
Τυρί Danish Blue 1420 190
Ξηροί καρποί ανάλατοι 4 470
Ξηροί καρποί αλατισμένοι 440 680
Κύβοι βοδινού 10300 730
Καρπούζι 4 120
Σκόνη Κακάο 950 1300
Ντομάτα ωμή 3 290
Πιπεριές πράσινες ωμές 2 210
Μπάμιες 7 190
Φασόλια 28 850
Πράσο βρασμένο 6 280
 
Προσοχή! Μερικοί άνθρωποι, χρειάζεται να είναι προσεκτικοί με το κάλιο. Πρέπει να ρωτούν το γιατρό τους σχετικά με το πόσο κάλιο μπορούν να καταναλώνουν. Στους ανθρώπους αυτούς, περιλαμβάνονται οι ασθενείς με νεφρικές παθήσεις και ορισμένοι ασθενείς με υψηλή πίεση που παίρνουν αντιυπερτασικά φάρμακα.
Οι ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια, ανάλογα με το πόσο προχωρημένη είναι η νόσος τους, δεν μπορούν να αποβάλλουν ικανοποιητικά το κάλιο από τον οργανισμό τους. Η υπερβολική συγκέντρωση καλίου στο αίμα, μπορεί να οδηγήσει σε υπερκαλιαιμία, που μπορεί να προκαλέσει επικίνδυνες καρδιακές αρρυθμίες.
Οι υπερβολικές ποσότητες καλίου είναι επικίνδυνες και μπορεί να προκαλέσουν καούρες ή τσούξιμο, γενικευμένη αδυναμία, παράλυση, νωθρότητα, ζάλη, διανοητική σύγχυση, χαμηλή αρτηριακή πίεση και ακανόνιστο καρδιακό ρυθμό.
συνίσταται: 
Συνιστώμενη Ημερήσια Δόση για τους άνδρες: 
2 000.00mg

Τροφές που περιέχουν Κάλιο:

Τροφές Στα 100γρ. Ποσότητα για κάλυψη ημερησίων αναγκών σε γρ.
ΛιναρόσποροςΛιναρόσπορος 813.0000mg άνδρ: 246,
Σπανάκι - Spinacia oleraceaΣπανάκι 490.0000mg άνδρ: 408,
Σκόρδο (Άλλιον το ήμερον)Σκόρδο (Άλλιον το ήμερον) 373.0000mg άνδρ: 536,
ΜπανάναΜπανάνα 350.0000mg άνδρ: 571,
ΠατάταΠατάτα 330.0000mg άνδρ: 606,
ΑβοκάντοΑβοκάντο 280.0000mg άνδρ: 714,
Το σύκοΣύκο 270.0000mg άνδρ: 741,
ΑκτινίδιοΑκτινίδιο 264.0000mg άνδρ: 758,
ΔαμάσκηναΔαμάσκηνο 260.0000mg άνδρ: 769,
μαρούλι (Lactuca sativa)Μαρούλι 240.0000mg άνδρ: 833,
Λάχανο (Brassica oleracea var. capitata)Λάχανο 240.0000mg άνδρ: 833,
Το πορτοκάλιΠορτοκάλι 200.0000mg άνδρ: 1000,
Σταφύλι σουλτανίναΣταφύλι 191.0000mg άνδρ: 1047,
Σμέουρο, Νιάουρο ή ΦραμπουάζΣμέουρο 151.0000mg άνδρ: 1325,
ΚρεμμύδιΚρεμμύδι 140.0000mg άνδρ: 1429,
ΛεμόνιΛεμόνι 138.0000mg άνδρ: 1449,
Το ΜήλοΜήλο 120.0000mg άνδρ: 1667,
ΑχλάδιαΑχλάδι 119.0000mg άνδρ: 1681,
Μέλι Μέλι 52.0000mg άνδρ: 3846,
ΑμύγδαλαΑμύγδαλo 4.7000mg άνδρ: 42553,

Facebook comments